De geschriften van de satiricus Saltykov-Shchedrin waren in alle stadia bedoeld om de ogen van tijdgenoten te openen voor onwetendheid, domheid, bureaucratie en wetteloosheid die in die tijd in Rusland floreerden.
Sprookjes voor "eerlijke leeftijdskinderen"
In de moeilijkste jaren van reactie en strikte censuur, die simpelweg ondraaglijke voorwaarden schiep voor de voortzetting van zijn literaire activiteit, vond Saltykov-Shchedrin een briljante uitweg uit deze situatie. Het was in deze tijd dat hij zijn werken begon te schrijven in de vorm van sprookjes, waardoor hij ondanks de razernij van de censuur de ondeugden van de Russische samenleving kon blijven hekelen.
Sprookjes werden een soort economische vorm voor de satiricus, waardoor hij de thema's van zijn vroegere werk kon voortzetten. De schrijver verborg de ware betekenis van zijn schrijven voor censuur en gebruikte Aesopische taal, grotesk, hyperbool en antithese. In sprookjes voor "kinderen van redelijke leeftijd" sprak Saltykov-Shchedrin, zoals eerder, over de benarde situatie van de mensen en maakte hun onderdrukkers belachelijk. Bureaucraten, stadsbestuurders van pompadour en andere hardnekkige personages verschijnen in sprookjes in de vorm van dieren - een adelaar, een wolf, een beer, enz.
Leefde - beefde, en stierf - beefde
Volgens de spellingsnormen van de 19e eeuw werd het woord "grondel" geschreven door "en" - "grondel".
Een van deze werken is het leerboek-sprookje "The Wise Piskar", geschreven door Saltykov-Shchedrin in 1883. De plot van een sprookje, dat vertelt over het leven van de meest gewone grondel, is bekend bij elke ontwikkelde persoon. Met een laf karakter leidt de grondel een teruggetrokken leven, probeert niet uit zijn hol te steken, huivert van elk geritsel en flikkerende schaduw. Dus hij leeft tot zijn dood, en pas aan het einde van zijn leven komt hij tot het besef van de waardeloosheid van zijn ellendige bestaan. Voor zijn dood rijzen er vragen in zijn hoofd die zijn hele leven aangaan: "Van wie had hij spijt, van wie hielp hij, wat deed hij goed en nuttig?" De antwoorden op deze vragen brengen de grondel tot nogal droevige conclusies: dat niemand hem kent, niemand hem nodig heeft en dat bijna niemand zich hem zal herinneren.
In dit plot weerspiegelt de satiricus in karikatuurvorm duidelijk de mores van het moderne burgerlijke Rusland. Het beeld van een grondel heeft alle onpartijdige eigenschappen van een laffe, teruggetrokken man op straat, die voortdurend met zijn huid schudt, in zich opgenomen. "Leefde - beefde en stierf - beefde" - dat is de moraal van dit satirische verhaal.
De uitdrukking "wijze grondloper" werd vooral door V. I. Lenin gebruikt in de strijd tegen de liberalen, de voormalige "linkse octobristen", die het rechts-liberale model van de constitutionele democratie gingen steunen.
Het lezen van de verhalen van Saltykov-Shchedrin is best moeilijk, sommige mensen kunnen nog steeds niet de diepe betekenis begrijpen die de schrijver in zijn werken legt. De gedachten die in de verhalen van deze getalenteerde satiricus naar voren komen, zijn nog steeds relevant in Rusland, dat verstrikt is in een reeks sociale problemen.
