Het vertalen van fictie is een echt creatief proces. Een vertaler van fictie mag met recht een schrijver worden genoemd. Wanneer hij een boek uit een van de vreemde talen vertaalt, maakt hij het praktisch helemaal opnieuw.
Professionele vertalers beschouwen literair vertalen als een van de moeilijkste gebieden van hun werk. Het is niet te vergelijken met zakelijke of simultaanvertaling, waarvoor geen harmonie van zinnen en behoud van stijl vereist is.
De belangrijkste kenmerken van literair vertalen
Ongeacht de taal waarin het werk is geschreven, een literaire vertaling moet de sfeer en de stijl van de auteur behouden. Tegelijkertijd moet literair vertalen niet letterlijk zijn. Integendeel, het is een zeer losse, vrije vertaling die geen precisie vereist.
Een van de kenmerken van literair vertalen is de relatie met de kenmerken van de oorspronkelijke tekst. Vaak moet een vertaler werken met fraseologische zinnen of een woordspeling. Als ze letterlijk worden vertaald, gaat de betekenis van de tekst verloren. Om dit te voorkomen, moet de vertaler soortgelijke zinnen vinden en spelen met woorden in de taal waarin de tekst wordt vertaald. Op deze manier zal hij de humor kunnen behouden die inherent is aan het werk van de auteur.
Een echt waardige vertaling van een fictief werk kan alleen worden gedaan door een vertaler met een schrijfvaardigheid. Alleen een creatief begaafde vertaler kan bij lezers dezelfde gevoelens en ervaringen oproepen als bij het lezen van het origineel.
Een ander kenmerk van literair vertalen is de naleving van de stijl van het tijdperk en de culturele context van het tijdperk dat in het werk wordt weerspiegeld. Om dit te doen, moet de vertaler het tijdperk onderzoeken waartoe het werk behoort, evenals de cultuur en tradities van het land waarin de actie plaatsvindt.
Vertaling van poëzie
De grootste moeilijkheid is de vertaling van poëzie. Elk gedicht in een letterlijke vertaling verandert in een onsamenhangende reeks woorden. De vertaler moet het praktisch opnieuw samenstellen. Daarom zijn professionele dichters meestal bezig met het vertalen van poëzie, soms zulke opmerkelijke als Valery Bryusov, Boris Pasternak, Samuil Marshak. Soms verandert een poëtische vertaling in een volledig onafhankelijk, origineel werk en wordt de vertaler ervan een volwaardig auteur. Dit gebeurde bijvoorbeeld met Goethe's romantische ballad "The Forest Tsar", vertaald door Vasily Andreevich Zhukovsky.
Tegenwoordig spreekt helaas niet iedereen vreemde talen, en veel werken vinden hun lezers in alle uithoeken van de planeet, voornamelijk dankzij de kunst van het vertalen van fictie.
