Acteur Bela Lugosi werd eigenlijk de eerste vertolker van de rol van graaf Dracula - eerst op het Broadway-podium en daarna in de bioscoop. Dit maakte hem beroemd. Gedurende vele decennia bleef hij een voorbeeld van hoe duistere vampiers te spelen.
Lugosi voordat hij naar Amerika verhuist
De echte naam van Bela Lugosi is Bela Ferenc Döge Blaško. Hij werd geboren in 1882 in de stad Lugos, gelegen op het grondgebied van het moderne Roemenië (en toen maakte dit land deel uit van Oostenrijk-Hongarije). Istvan, Bela's vader, kwam uit een familie van erfelijke boeren, maar was zelf bakker en daarna bankbediende. Bela was het vierde kind in een groot gezin.
Op twaalfjarige leeftijd stopte hij met school en ging hij naar het provinciale theater in de stad Shabadki. In het begin volgde de jongen eenvoudig de bevelen van de acteurs op en begon pas op 19-jarige leeftijd op het podium te verschijnen. En de eerste opmerkelijke rollen begonnen hem pas in het seizoen 1903 te worden gegeven.
In 1911 speelde Lugosi op briljante wijze Romeo in een klassiek toneelstuk van Shakespeare, dat kritische aandacht trok. Hierdoor kon hij naar Boedapest verhuizen en een baan krijgen bij het Royal National Theatre.
Lugosi's filmcarrière begon na een ontmoeting met producer Alfred Dishi. Bela tekende een contract voor twee jaar met Dishi's Star Films bedrijf. En de eerste Hongaarse film waaraan Lugosi deelnam, was een film genaamd "The Colonel". Het is interessant dat Bela destijds in de aftiteling werd vermeld als "Aristide Olt".
Toen de Eerste Wereldoorlog begon, meldde Lugosi zich vrijwillig aan voor het front. In het Oostenrijks-Hongaarse leger kreeg hij de rang van luitenant en werd hij toegewezen aan de infanterie. Tijdens de twee jaar dat hij in dienst was, liep Bela drie wonden op en werd hij zelfs één keer toegekend.
In 1917 trouwde Bela Lugosi voor de eerste keer - met een zekere Ilona Zmik. Het huwelijk liep echter snel op de klippen vanwege het feit dat de echtgenoten radicaal tegengestelde politieke opvattingen hadden.
In 1919 verhuisde Lugosi naar Duitsland, waar hij bleef acteren in films. In 1920 speelde hij onder meer in Friedrich Murnau's "Janus Head" - een soort verfilming van het populaire verhaal over Dr. Jekyll en Mr. Hyde.
Eerste stappen in Hollywood, tweede en derde huwelijk
In 1920 verhuisde Lugosi naar Amerika en in 1921 vestigde hij zich in New York. Om geld te hebben voor de kost, moet hij eerst in niet-prestigieuze banen werken. Maar na verloop van tijd begon hij op te treden in het theater van de Hongaarse gemeenschap, maar ook in films in kleine rollen - bijvoorbeeld in de film "The One Who Gets Slapped" uit 1924 portretteerde hij een van de tientallen even verzonnen clowns. Zijn eerste grote rol in Hollywood was als politieagent in Tod Browning's The Thirteenth Chair (1929).
Ook het persoonlijke leven van de emigrant Lugosi was stormachtig in de jaren twintig. In 1921 trouwde hij met Ilona von Montag (dit huwelijk duurde drie jaar). In 1929 trouwde Lugosi voor de derde keer - zijn volgende vrouw was Beatrice Weeks, een weduwe die een vrij groot fortuin bezat. Dit huwelijk strandde na vier maanden om een banale reden: zijn vrouw betrapte Lugosi met zijn minnares, Clara Luk.
De rol van Dracula is de hoofdrol in het leven
Tegen 1930 had Lugosi al enig succes geboekt op Broadway. Hij werd erkend als de hoofdrolspeler in de theaterproductie van Dracula, gebaseerd op de bewerking van de legendarische roman van Bram Stoker. Het succes van deze productie werd ook opgemerkt in de Universal filmstudio. In 1930 kocht deze studio alle benodigde rechten op en begon te werken aan een eigen verfilming van het verhaal van Dracula.
Lock Cheney zou de hoofdrol spelen in de aankomende film. Maar hij stierf aan kanker nog voordat het filmen begon - dit werd bijna de reden voor de sluiting van het project. Een uitweg werd gevonden door regisseur Tod Browning: hij bood aan de rol van de vampiergraaf Lugosi te geven, met wie hij al bekend was.
Bela Lugosi begreep dat deze rol nieuwe kansen voor hem in Hollywood zou kunnen openen, dus benaderde hij de creatie van het beeld zeer verantwoordelijk. Interessant genoeg vroeg de acteur om geen make-up op te doen voordat hij in het frame verscheen, en dit bleek een goede beslissing te zijn. Veel kijkers herinnerden zich graaf Dracula, uitgevoerd door een charismatische Hongaar. De schurk bleek echt heel expressief: eng, wreed, maar met aristocratische manieren. Grotendeels dankzij deze afbeelding kreeg Lugosi (zij het postuum) een ster op de Hollywood Walk of Fame.
Lugosi in de jaren dertig
Dracula's populariteit beïnvloedde verdere carrière van Lugosi. Hij kreeg nu alleen de rollen van stereotiepe schurken aangeboden - de gekke Dr. Miracles in Murder on Morgue Street (1932), zombies in White Zombie (1932), Roxora in The Wizard Chandu (1932), de vampier in het zwart in The Sign of de vampier (1935) enzovoort.
Een speciale plaats in de filmografie van Lugosi in de jaren dertig wordt ingenomen door de film "Black Cat" (1934). Hier speelde Lugosi de psychiater Vitus Verdegast, een personage dat daarentegen de hoofdschurk confronteerde. Bovendien was in deze film de partner van Lugosi Boris Karloff - een andere grote meester van horrorfilms.
In 1933 trouwde Lugosi met de negentienjarige Lilian Arch, de dochter van Hongaarse emigranten. Uiteindelijk heeft Bela 20 jaar bij haar gewoond. En vijf jaar na het sluiten van de huwelijksvereniging, dat wil zeggen in 1938, beviel ze van zijn zoon (hij kreeg ook de naam Bela). Toen hij in 1938 vader werd, begon de acteur een zeker gebrek aan geld te ervaren en nam daarom elke rol op zich.
Leuk weetje: toen zijn zoon opgroeide, adviseerde Lugosi Sr. hem om geen acteur te worden. En de zoon luisterde naar het advies - hij koos het beroep van advocaat.
De jaren veertig: het einde van een carrière
Van 1939 tot 1945 was het horrorgenre zelf in de Amerikaanse cinema aanzienlijk vernederend. Horrorfilms die in deze periode worden uitgebracht, zijn meestal een spektakel van lage kwaliteit, met als doel producenten tegen de laagste kosten inkomsten te genereren. Lugosi wordt gedwongen zich aan te passen en akkoord te gaan met het opnemen van derderangs films, die nu voor niemand interessant zijn.
Op dit moment verandert ook de houding van de universiteitsproducenten tegenover Lugosi: ze beginnen hem naar Hollywood-normen heel weinig geld te betalen. Dus, bijvoorbeeld, voor een week filmen in "The Phantom of Frankenstein" (1942), ontving hij aanvankelijk slechts $ 500. Toen hij dit hoorde, breidde productieregisseur Rowland Lee specifiek de rol van de kwaadaardige gebochelde Igor, gespeeld door Lugosi, uit, zodat de acteur meer geld voor zijn werk kon krijgen.
Waarschijnlijk was een van de redenen voor de slechte houding ten opzichte van Lugosi van de producenten het accent, waar de Hongaarse acteur niet helemaal vanaf kon komen. Vergeet de aanzienlijke leeftijd van Lugosi niet - hij was toen al meer dan 60 jaar oud!
In de tweede helft van de jaren veertig verslechterde de situatie alleen maar: de acteur kreeg praktisch geen financiële of creatieve voldoening uit de nieuwe rollen. Als gevolg hiervan verslechterden Lugosi's gezondheidsproblemen en raakte hij verslaafd aan pijnstillers uit die tijd, met andere woorden, hij werd een drugsverslaafde.
Laatste jaren en dood
In de jaren vijftig werkte Lugosi samen met de zeer onderscheidende regisseur Edward Wood. Wood was een fan van Lugosi's werk en nodigde hem daarom graag uit voor zijn films. Dus in 1953 speelde Lugosi in de tape "Glen of Glenda", en in 1955 - in de tape "Bride of the Monster". De royalty's die de oude acteur verdiende voor het filmen van deze films hielpen hem om van zijn drugsverslaving af te komen.
Daarna kreeg Lugosi nog twee kleine rollen - in de film "Black Inaction" van Reginald Le Borg en in de film "Plan 9 from Deep Space" van hetzelfde hout (trouwens, deze film wordt door veel experts als het ergste in de hele twintigste eeuw).
Het is betrouwbaar bekend dat Lugosi in deze periode de gastheer wilde worden van het Shoka Theatre-tv-programma. Een acteur in dit programma zou oude films kunnen recenseren, met name die waarin hij ooit zelf speelde, maar helaas zijn dit bij plannen gebleven.
In de jaren vijftig verwachtte de oude man Lugosi ook serieuze veranderingen in zijn persoonlijke leven - in 1953 scheidde hij van Lilian Arch. Lillian was de jaloezie van haar man zat en verliet hem daarom. In 1955 trouwde Lugosi voor de vijfde keer - met de vijfendertigjarige Hope Leininger, die al heel lang fan was van de acteur. Maar het geluk van de echtgenoten bleek van korte duur: op 16 augustus 1956 stierf de originele acteur aan een plotselinge hartaanval.
