De uitdrukking "ivoor" geeft aanleiding tot afbeeldingen van ongebruikelijke gesneden ornamenten en ingewikkelde sieraden, beeldjes en pijpen in de geest. Het zogenaamde ivoor wordt gemaakt van de slagtanden en tanden van niet alleen een olifant, maar ook van een neushoorn, walrus, walvis, wild zwijn, mammoet en mastodont. Het ivoor van Afrikaanse olifanten heeft een warme, donkere tint. Delicaat Oost-Afrikaans ivoor ziet er mat uit dan zijn harde en glanzende West-Afrikaanse tegenhanger. Aziatische olifanten zijn gemaakt van wit, ondoorzichtig, zacht en gemakkelijk te bewerken ivoor. Sinds er in 1989 een moratorium op de ivoorproductie werd ingesteld om de olifantenpopulatie in stand te houden, zijn de prijzen omhooggeschoten en zijn er veel vervalsingen ontstaan.
1. Gebruik een 15x vergrootglas om aders te zoeken. Draai de gesneden om en kijk naar de bodem: de kruisende aderen verschijnen als arcering. Ivoor heeft altijd nerven, maar gewoon bot, plastic en hars niet.
2. Bekijk de figuur onder het licht van een ultraviolette lamp. Natuurlijke materialen zoals ivoor lijken lichter in UV-licht, terwijl kunstmatige materialen donkerder lijken. Nep ivoor zal donkerder zijn dan onder normale verlichting.
3. Controleer met verwarming. Pak een naald of spijker met een pincet en houd deze boven een open vuur. Leun vervolgens het gloeiend hete voorwerp tegen het meest onopvallende deel van het ivoren product. Als het echt is, laat de gloeiend hete naald bijna geen sporen achter, alleen een onmerkbare markering, maar je ruikt een penetrante geur, zoals het boren van een tand, want ivoor is een tand. Als het item nep is, laat de hete naald een klein gesmolten deukje achter en ruik je de herkenbare geur van brandend plastic of hars.
